سنسور اکسیژن ( سنسور O2)

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

این سنسور که در بعضی از  سیستم ها دو عدد از ان بکار رفته ، نسبت به اکسیژن موجود در دود حساس است .

عکس العمل این سنسور ها در مقابل اکسیژن تولید ولتاژی مستقیم است که بین ۰/۱ تا ۰/۹ ولت میباشد . این سنسور این امکان را به ECU میدهد تا با دریافت اطلاعات از  خروجی خودرو به تنظیم دقیقتر  مقدار هوا، سوخت و اوانس جرقه بپردازد .

نکته: این سنسور از زیرکونیوم و تیتانیوم ساخته میشود که زیرکونیوم رایج است.

محل قرار گیری

این سنسور بین  موتور و مبدل کاتالیکی بر روی  لوله اگزوز قرار گرفته است ( Upstream) ، اگر سنسور دوم نیز موجود باشد ( Downstream) ،  بر روی خروجی مبدل کاتالیکی و یا بعد از ان قرار میگیرد .

در خودروهایی مانند ۲۰۶ تیپ ۲ و ۳ سنسور اکسیژن دومی وجود ندارد که کانکتور این سنسور در دسته سیم کور شده است.

ECU با در یافت اطلاعات از سنسور اکسیژن Upstream  موارد زیر را انجام میدهد:

۱-غلظت مخلوط سوخت و هوا را تشخیص میدهد.

۲- غلظت این مخلوط را تنظیم میکند.

و درصورت وجود سنسور اکسیژن Downstream  با توجه به اطلاعات دریافتی ان موارد زیر را انجام میدهد: 

۱- بررسی راندمان مبدل کاتالیکی

۲- تشخیص چگونگی کارکرد سنسور اکسیژن Upstream

نکته: در صورت سوختن هریک از سنسورهای اکسیژن چراغ عیب یاب سیستم سوخت رسانی انژکتور روشن شده وراننده را اگاه میکند. همچنین در اکثر سنسورهای اکسیژن موجود یک المنت گرم کننده وجود دارد  تا در ابتدای کار خودرو باعث سریعتر فعال شدن ان شود .

نکته۲ : سوختن این سنسور باعث میشود تا خودرو به شکل محسوسی خارج از تنظیم کار کند که در بعضی از موارد باعث میشود که بوی خام سوزی از لوله اگزوز احساس شود.

نکته۳ : الودگی بیش از حد گازهای خروجی و ضربه باعث خرابی این سنسور ها میشود.

نکته۴: ولتاژ تولیدی این سنسور اگر بین ۰/۴ تا ۰/۶ باشد کارکرد صحیح انرا نمایش میدهد.

نکته۵: گرمکن سنسور اکسیژن در صورت وجود با ولتاژ ۱۲ ولت کار میکند.

عیوب ناشی از خرابی این سنسور

۱- خام سوزی خودرو

۲- روشن شدن چراغ چک وقتی خودرو روشن است.

۳- بد کار کردن موتور

نکته: برای تست این سنسور از یک ولتمتر استفاده کنید که در هنگام روشن شدن خودرو ولتاژ تولیدی باید ۰/۱ را نشان داده و با فشردن پدال گاز عقربه اهم متر با سرعتی مناسب ولتاژ ۰/۹ را نمایش دهد. ثابت بودن عقربه اهم متر و محدوده کمتر حرکت عقربه نشان دهنده خرابی سنسور است .

رفع عیب

۱- تمیز کردن

۲- تعویض

سنسور دمای هوای ورودی منیفولد(MAT)

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

این سنسور نیز مانند سنسور فشار باید با هوای ورودی به موتور در ارتباط باشد ،معمولا در سه مکان مختلف قرار داده میشود در محفظه دریچه گاز، روی منیفولد ورودی، ویا همرا با سنسور فشار در یک مجموعه و یک قاب.

در داخل این سنسور مقاوتی از نوع NTC( با افزایش دما مقاومت کاهش پیدا میکند)  قرار گرفته که با افزایش دما مقاومت ان کاهش میابد.

ECU با توجه به اطلاعات دریافتی از این سنسور  موارد زیر را به انجام میرساند:

۱-چگالی هوای موجود در منیفولد را محاسبه میکند.

۲-میزان سوختی که باید پاشش شود تنظیم دقیقتر میکند.

نکته: با دقت در وظایف این سنسور میتوان فهمید که خرابی این قطعه ن تنها باعث خاموش شدن خودرو نمیشود بلکه بجز موارد ی خاص خرابی ان بسیار نامحسوس است.

عیوب ناشی از خرابی این سنسور

باعث افزایش مصرف سوخت میشود.

نکته: مقاومت NTC از اکسید فلزهای مختلف به حالت پودر ،مانند اکسید اهن مخلوط با فلز نمکی و  منزیم و کروم ساخته میشود و سپس در گرمای زیاد با روکش پلاستیکی یا فلزی سفت میشود .(Negative Temperature Coefficient)

سوییچ اینرسی( inertia switch )

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

در هنگام وقوع تصادف و ضربات شدید به بدنه خودرو این قطعه عمل کرده و تغذیه سوخت را قطع میکند تا از خطرات احتمالی پمپ در این لحظه جلوگیری نماید.که بت فشردن روی ان میتوانید دوباره خودرو را روشن کنید.

در بیشتر مواقع این قطعه برق رله دوم رله ی دوبل را قطع میکند که نتیجه ان قطع شدن برق پمپ بنزین، کویل دوبل ، انژکتور ها و شیربرقی کنیستر در صورت وجود میباشد یعنی همان خاموش شدن خودرو را حاصل میکند.

این مساله از خطرات احتمالی مانند سوختن خودرو پیشگیری مینماید.

در بعضی از خودروهای جدید از این قطعه استفاده نشده و در سیستم الکتریکی خودرو یا شبکه های موجود بین ECUها روش دیگری برای انجام وظیفه ان بکار گرفته شده است.

محل قرارگیری

این سوییچ در جایی از خودرو نصب میشود که کمترین ارتعاش و لرزش را داشته باشد زیرا باید در مواقع تصادف و ضربات شدید عمل نماید.

نکته: برای تست عملکرد این قطعه میتوان در حالت روشن بودن موتور ضربه ای به ان وارد کرد ، درصورتی که خودرو خاموش شود به درستی عمل میکند. 

نکته۲؛در خودرو هایی مانند ۲۰۶ تیپ ۲ به بالا این سوییچ وجود ندارد و ECU با دریافت اطلاعات از BSI که مبتنی بر شتاب منفی شدید خودرو میباشد برق پمپ بنزین را قطع میکند. 

سنسور فشار هوای ورودی منیفولد هوا ( MAP سنسور)

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

چگالی هوا در مناطق کم ارتفاع تر نسبت به سطح دریا بیشتر است در نتیجه هرچه چگالی هوا بیشتر باشد در یک حجم ثابت مقدار بیشتری اکسیژن دارد و درنتیجه برای بهینه کردن احتراق باید سوخت بیشتری پاشش شود.

در خودرو های انژکتور از یک سنسور حساس به فشار استفاده میشود که از نوع پیزو الکتریک است (با تغییر فشار مقاومت تغییر میکند) . این سنسور نسبت به فشار هوای ورودی به منیفولد پالس های متفاوت به ECU فرستاده و دستور متناسب شدن پاشش سوخت نسبت به هوای ورودی توسط ECU صادر میشود.

محل قرارگیری

این سنسور  معمولا روی منیفولد هوا نصب میشود.

عیوب ناشی از خرابی یا بدعمل کردن این سنسور

۱- بوی بد اگزوز

۲-خام سوزی به علت اتصال پایه های ۲ و ۳ و۴ به یکدیگر

۳-تک کار کردن یا بد کار کردن موتور

۴- افت شتاب اولیه خودرو

۵- با برداشتن پا از روی پدال گاز خودرو در دنده ی ۲ کله میکند.

۶- اتصال پایه های ۱ و ۴ باعث میشود که با روشن شدن خودرو ،فورا با لرزش خاموش میشود.

۷- بد روشن شدن خودرو در صبح که با گاز دادن خودرو خاموش میشود.

۸-ممکن است در هنگام گاز دادن از اگزوز خودرو دود سیاه خارج شود.

۹- مصرف زیاد سوخت

المنت گرمکن دریچه گاز

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

هوای سرد در زمستان ممکن است باعث یخ زدگی دریچه گاز شود ، این یخ زدگی شامل : یخ زدگی استپر موتور ، شافت سنسور دریچه گاز و ...  شود که یخ زدگی این اجزا باعث میشود که موتور روشن نشود و همچنین پدال گاز سفت شود( بخاطر یخ زدی شافت و سیم گاز) .  برای انکه موتور به راحتی استارت بخورد از یک گرمکن که از نوع PTC ( با فزایش دما مقاومت افزایش میابد)  میباشد  برای گرم کردن هوزینگ دریچه گاز استفاده میشود . گرمای تولیدی توسط این گرمکن با فزایش دمای هوزینگ کاهش میابد . ( بخاطر افزایش مقاومت بر اثر گرما جریان کمتری عبور میدهد)

محل قرارگیری: کنار هوزینگ دریچه گاز

عیوب ناشی از خرابی یا عدم کار این سنسور

۱- در زمستان و هوای سرد پولک دریچه گاز یخ زده و خودرو گاز نمیخورد.

۲- در زمستان و هوای سرد نوک استپر موتور یخ زده و موتور روشن نمیشود.

نکته: همیشه در هوای سرد قبل از استارت زدن سوییچ را چند دقیق در حالت IGN قرار داده تا هوزینگ گرم شده و موتور با تک استارت روشن شود.

سنسور استپر موتور

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

محل قرار گیری

این سنسور روی هوزینگ دریچه گاز که بر روی منیفولد هوا نصب میشود ، قرار میگیرد. که به رنگ سیاه و شکلی استوانه ای مانند میباشد.

وظایف استپر موتور

۱- روشن نگه داشتن موتور در دور ارام و تنظیم قدرت موتور در دور ارام هنگامی که از وسایل جانبی مانند کولر و... استفاده میشود.

۲- کار ساسات را انجام میدهد. بدین صورت که با کاهش مقدار هوای ورودی باعث میشود تا غلظت سوخت بالاتر رود که در نتیجه ان موتور  در هوای سرد به راحتی روشن شود.

۳-ضربه های ناشی از احتراق ناقص سوخت که توسط ناک سنسور تشخیص داده شده را بهبود میبخشد . این کار بوسلیه تغییر موقعیت ژیگلور استپر صورت میگیرد.

عیوب ناشی از بدکار کردن یا خرابی سنسور استپر موتور

۱- مصرف زیاد خودرو و بدکار کردن در دور ارام بخاطر کثیفی و جرم گرفتگی

۲- گیر کردن شافت ان باعث روشن نشدن خودرو و یا خاموش شدن در دور ارام میشود.

۳-در سرعت های زیاد با برداشتن پا از روی پدال گاز خودرو کپ میکند.

۴-در زمان کولر گرفتن یا بار اضافی موتور دچار لرزش شده و ممکن است خاموش شود.

۵-نوسان شدید دور موتور در دور ارام

۶- ریتایمینگ نبودن باعث زیاد گاز خوردن در دور ارام میشود.

رفع عیب این سنسور

۱- تمیز کردن قسمت فلزی استپر موتور

۲-تعویض

نکته: برای تمیز کردن استپر موتور هیچگاه از بنزین استفاده نکنید بلکه بوسیله اسپری خشک و یا استون توسط یک پارچه تمیز نمایید.

نکته۲: قبل از بیرون اوردن استپر ، سوییچ را کلا قطع کنید

نکته ۳: ریست کردن حافظه ECU  با جدا کردن کابل منفی باطری و از بین خطای استپر با دستگاه دیاگ

سنسور موقعیت دریچه گاز ( TPS)

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

محل قرار گیری

این سنسور  در خارج روی شافت دریچه گاز  که روی منیفولد هوا نصب میشود،قرار میگیرد.

کارکرد

یک مقاومت متغیر ( پتانسیومتر) است که میزان باز بودن دریچه گاز را به ECU گزارش میدهد. بدین صورت که با فشردن پدال گاز و تغییر زاویه دیافگرام دریچه گاز باعث تغییر مقاومت این سنسور  میشود. این تغییر مقاومت پالس های متفاوتی به ECU ارسال مینماید که ECU با تحلیل ان موقعیت دریچه را ارزیابی میکند.

عیوب ناشی از خرابی سنسور TPS

۱- بالا ماندن دور ارام

۲- دیر و با تاخیر گاز خوردن

۳-دیر پایین امدن دور موتور که از دور ارام پایینتر می اید.

۴-در حالت سرد بودن، دور موتور نرمال اما در حالت گرم موتور، دور تا کات اف بالا می رود.

۵-نوسان در دورهای بالا به دلیل کثیفی و اب خوردگی

رفع عیب این سنسور

۱- سفت کردن در موقعیت خود

۲- چک کردن کانکتور 

۲- تعویض ان در صورت خرابی

سنسور دور موتور( TDC یا ESS یا RPM)

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

محل قرار گیری 

این سنسور  مقابل  فلایویل ( چرخ دنده مختص به سنسور که در پشت و اتصال به چرخ دنده درگیر  شونده با استارتر واقع شده است.) واقع شده و فاصله ان تا دنده فلاویل حدود ۰/۵ mm  است. و غیر قابل تنظیم .  این سنسور از یک اهن ربا و یک هسته اهنی نرم که توسط یک سیم پیچ احاطه شده است. دارای سه سوکت پایه به رنگ قهوه ای می باشد و دسته سیم ان از سه سیم مجزا تشکیل شده است:

۱- پایه یک ارسال سیگنال

۲- پایه دو اتصال بدنه

۳- پایه سه اتصال به غلاف شیلد یا پارازیت گیر

نکته: در خودروهای کاربراتوری از یک قطعه که دارای دو عدد سیم بود که یکی از سیم ها به IGN سوییچ و دیگری به پایه منفی کویل متصل میشد استفاده میشد.

وظایف سنسور دور موتور  

۱- تنظیم دور ارام 

۲- اعلام نقطه مرگ بالا در زمان قرار گیری در مقابل دو دندانه حذف شده فلایویل

۳- تشخیص دور موتور 

۴- اعلام اوانس استاتیکی ( جرقه)

عیوب ناشی از سنسور دور موتور

۱- بالا و پایین رفتن دور موتور در اثر  کثیفی قسمت رسانا

۲- روشن نشدن خودرو در صورت تغییر فاصله نوک سنسور با فلایویل یا شل شدن پیچ ان

۳- تغییر دور ارام یا کات اف (Cut Off) مثلا از ۵۵۰۰ به ۴۸۰۰

۴- روشن نشدن خودرو در نوع ساژم

۵- بدکار کردن موتور در دور ارام

۶- کپ کردن بی موقع مثلا در دور ۳۵۰۰ و شلاق خوردن خودرو

رفع عیب این سنسور

۱- تمیز کردن نوک ان از گرد و غبار و روغن و دوده و...

۲- تنظیم پیچ و فاصله با فلایویل

۳- تعویض ان

تست اهمی این سنسور: این سنسور باید مقاومتی بین ۳۰۰ تا ۴۸۰ اهم داشته باشد. در خودرو های مختلف متفاوت است. پراید حداکثر  ۴۲۰ ، پژو ۲۰۶ حداکثر ۴۰۰ و  زانتیا و سمند و... حداکثر ۴۰۰ اهم

نکته: کثیفی این سنسور باعث افزایش مصرف سوخت میشود.

انژکتور روی ریل سوخت

برای پیوستن به کانال تلگرام اینجا کلیک کنید.

انژکتور بوسلیه یک خار روی ریل سوخت محکم شده است که برای جداسازی ان از ریل سوخت ابتدا باید خار انژکتور را جدا نمود.

ابتدا و انتهای انژکتور دو اورینگ( واشر) وجود دارد که اورینگ بالایی از نشتی سوخت و اورینگ پایینی از نشتی هوا جلوگیری مینماید.

در داخل انژکتور یک مگنت ( سیم پیچ) وجود دارد که دو پایه خروجی ان روی انژکتور تعبیه شده است. که یکی از این پایه ها برق  مستقیم ۱۲ولت مثبت را از رله دوبل و دیگری برق منفی را از ECU میگیرد. هروقت ECU تشخیص دهد که سیلندر یک و چهار در حال پاشش است دستور به برقراری منفی انژکتور مربوطه میدهد و به همین ترتیب برای سیلندر دو و سه.

انژکتور مقاوتی معمولا بین ۱۲ تا ۱۶ اهم دارد.  مقاومت سیم پیچ انژکتور .

انواع انژکتور 

الف) مخروطی

این نوع انژکتور در خودرهایی مانند پارس، ۴۰۵  و زانتیا کاربرد دارد. یک صافی سر راه انژکتور در بدنه تعبیه شده.

ب) استوانه ای

این نوع انژکتور در خودروهایی نظیر  پراید ، روا و ۲۰۶ رایج است.